Op 31 oktober kwamen zo’n 170 deelnemers bij elkaar om samen kennis te delen op de uitdagingen, veranderingen en oplossingen rondom de energietransitie. Tijdens de dag werden in verschillende onderdelen de resultaten getoond die afgelopen jaar zijn behaald. Daarnaast kon met energieprojecten bezoeken en werden de nieuwe plannen op het gebied van klimaat, landschap en industrie gepresenteerd. Met het gevarieerde programma aan bezoeken en presentaties waren de deelnemers weer up to date van de diverse vormen en toepassingen van duurzame energie.

Excursies

In de ochtend werd een bezoek gebracht aan drie mooie voorbeelden van nieuwe energie: de zonnevelden bij Buitengoed Herfte (Zwolle) en lokaal energiebedrijf Edona in Heeten, Jump Start mestvergistingsinstallatie in Dedemsvaart en de 15 MW houtgestookte installatie in combinatie met geothermie in de Koekoekspolder.

Green Team Twente

Tijdens de lunch konden de deelnemers de waterstofauto van het Green Team Twente bewonderen, een pionier in duurzame mobiliteit bij het ontwerpen, bouwen en racen van een van de meest brandstofzuinige waterstofauto’s ter wereld. Met deze auto laten ze zien dat er een grote afstand kan worden bereikt, met een zeer kleine hoeveelheid energie (> 900 km / L).

 

Volop energie

Het middagprogramma werdt geopend door René Venendaal, de voorzitter van BEON. Hierna werd de regie in handen gegeven van dagvoorzitter André van der Zee. Hij gaf als eerste gedeputeerde Tijs de Bree het woord over de ontwikkelingen binnen de energietransitie in Overijssel. Hij gaf aan dat er binnen de provincie al volop verbindingen zijn op het gebied van duurzame initiatieven. Hij riep iedereen op om nu ook echt het te gaan doen!

Dat er al veel gebeurt bleek ook uit het feit dat tijdens deze sessie virtueel de nieuwe houtgestookte ketel in het glastuinbouwgebied de Koekoekspolder geopend werd door Tijs de Bree. Met de opening van deze nieuwe biomassacentrale is weer een belangrijke bouwsteen gerealiseerd voor een warmtenet in de Koekoekspolder, tussen IJsselmuiden en Zwolle. Samen met geothermie en mogelijk ook zonne-energie moet dit netwerk er rond 2030 voor zorgen dat zowel de kassen in het tuinbouwgebied als woonhuizen in het gebied kunnen worden verwarmd.

Het speelveld verandert, de spelers ook

Hierna was het de beurt aan Marc Kapteijn, directeur bij Twence. Hij nam de zaal mee in de ‘Verduurzaming regionale energievoorziening en transitie’, waar Twence een groot aandeel in heeft. Slimme installaties halen bij Twence het maximum terug uit stoffen, die de maatschappij zonder bewerkingen niet opnieuw kan gebruiken en als afval beschouwt. Het bedrijf zet recyclebaar afval, biomassa en niet-herbruikbaar brandbaar afval om in herbruikbare deelstromen, compost, grondstoffen en energie. Daarnaast produceren ze energie met hun eigen zonnepark.

Als derde spreker nam Han Slootweg, directeur bij Enexis, de zaal mee in zijn verhaal. Onder de titel ‘Het netwerkbedrijf beweegt mee’, gaf hij een kleine presentatie over de uitdagingen die er zijn en de kansen die de energietransitie hun biedt en ging hij met de zaal in gesprek over de verschillende vormen, de toepassingen en de mogelijkheden cq beperkingen die er zijn voor Enexis om hierin mee te bewegen.

 

Aan gedeputeerde Tijs de Bree werd vervolgens de brochure  ‘>50 Energie Oplossingen in Overijssel’ aangeboden. We doen met zijn allen al veel in de opwek van duurzame energie in deze provincie, de brochure laat dit zien! Duurzaamheidspionier Maurits Groen (o.a. Project DrawDown, TrouwTop100 nr.1) bevestigde dit en nam de zaal op inspirerende wijze mee in zijn verhaal van duurzaamheid aanjagen. Het begint soms met kleine dingen, soms zijn ze er al en zien we ze nog niet. Maar met wil en gedrevenheid om samen de schouders eronder te zetten kunnen we een heel eind komen. Groen heeft Project Drawdown naar Nederland gehaald, hij bood het boek ter inspiratie aan gedeputeerde Tijs de Bree aan met de boodschap dat Overijssel op de goede weg was!

Parallelsessies

Klimaat motiveert

De dreigende klimaatverandering is een belangrijke motivatie voor veel organisaties om tot innovaties te komen. In deze sessie kwamen  voorbeelden voorbij van gerealiseerde projecten en inspirerende vergezichten.  

Slimme slibvergisting en andere mooie aanpassingen bij het Waterschap (Jos Jogems, Waterschap Vechtstromen) Met hogedruk hydrolyse worden slibdeeltjes gekraakt en wordt zo een hoge biogas opbrengst gerealiseerd. Onlangs heeft het Waterschap Vechtstromen een nieuwe installatie in Hengelo in gebruik genomen.   

 

Meppelenergie, combinatie van duurzame energiesystemen voor warmte/koude net, Edwin Normann, (Croonwolter&dross) Afgelopen jaar is het warmtenet van Meppel verduurzaamd door de inzet van houtpellets. Bij de aanpassing is ook de mogelijkheid tot koeling van woningen aangebracht. Bouwer Croonwolter&dross zal ingaan op de techniek en de wijze waarop het warmtenet is georganiseerd. 

Waterstof, productie en toepassingen, Rob Schellekens (H2bv) Bij de verbranding van waterstof komt geen CO2 vrij. Mede hierdoor wordt het gezien als de ideale energiedrager voor de toekomst. Kosten van productie zijn echter hoog. Rob Schellekens is betrokken bij veel waterstofprojecten en zal ingaan op de belangrijkste ontwikkelen van de laatste tijd.   

 

 

Landschap verandert

Verduurzaming van de energievoorziening heeft een grote impact op het landschap. In deze sessie was aandacht hiervoor en voor de veranderingen die de energietransitie voor gemeentes heeft .

Klimaatslim bos- en landschapsbeheer (Jeroen Oorschot, Borgman Beheer)
Door aanplant van nieuwe landschapselementen kan het aanbod van biomassa stijgen. Borgman Beheer maakte hiervoor samen met Probos, BTG, Stimuland en Landschap Overijssel een actieplan klimaatslim bos- en landschapsbeheer in Overijssel.  

 

Ontwikkelingen van het energielandschap (Tim Vredeveld, Het Oversticht) Veranderingen van het landschap door veranderingen van de maatschappij zijn niet nieuw. Het Oversticht laat dit zien in haar presentatie. Ook was er aandacht voor de veranderingen die er nog aankomen.  

 

De gemeente past zich aan, voorbeelden uit NO Twente (Merlinn van Nieuwkuijk, duurzaamheid coördinator NO Twente) De energietransitie vraagt veel van gemeenten. Niet alleen voor de inrichting van het buitengebied, maar ook voor de gebouwde omgeving en voor eigen organisatie en beleid. Nieuwe instrumenten moeten worden ontwikkeld. Merlinn van Nieuwkuijk liet zien wat er al is gebeurd en welke stappen nog zullen volgen.    

 

Industrie in transitie

Grote aanpassingen zijn nodig in de industrie en de agrarische sector.  Dit vraagt om andere wijze van omgang met energie en materialen. Dit vraagt ook om de inzet van nieuwe technologieën. In deze sessie waren inspirerende voorbeelden uit eigen kring te zien. 

Transitie in de industrieGerrit Leeftink, Manager Maintenance, Auping Het bedrijf Auping in Deventer maakt matrassen en zet daarbij sterk in op hergebruik van materialen en inzet van duurzame energie. Met maatschappelijk verantwoord ondernemen weet het zijn ecologische footprint sterk te verminderen. Inspirerend bedrijf voor de Oost-Nederlandse maakindustrie. 

 

CO2 terugwinnen uit rookgassen bio-energiecentrales (Nick ten Asbroek, Frames) Onlangs is een belangrijk project van Frames feestelijk in gebruik genomen. Hierbij wordt CO2 verwijderd uit de rookgassen van een houtgestookte centrale en ingezet bij tuinders voor het bestendigen van de groei van planten. 

 

Nieuwe fase pyrolyse (Gerhard Muggen, directeur BTG-BTL) Het succes van de pyrolysefabriek Empyro is in het buitenland niet onopgemerkt gebleven. Grote orders zijn ontvangen uit Scandinavië voor het bouwen van nieuwe fabrieken op basis van de in Twente ontwikkelde technologie. Gerhard Muggen lichtte de zaal de stand van zaken toe. 

 

Napraten

Tijdens de afsluitende borrel is er volop nagepraat door de deelnemers, de sprekers en een aantal initiatieven die hun activiteiten en producten toelichtten. Zo was het Lectoraat Duurzame Energievoorzieningen aanwezig om een uitleg te geven en konden de deelnemers zich gratis inschrijven voor de ‘Slim Wonen App”. Indien je je niet aangemeld hebt voor de app, kan dit via deze link. (Zolang de voorraad strekt!)

 

Ook dit jaar was iedereen weer erg enthousiast over de samenstelling van de deelnemers en het programma. Kosten voor de voorbereiding van de dag zijn mede mogelijk gemaakt dankzij bijdragen vanuit het Nieuwe Energie Programma Overijssel en het EFRO OP-Oost programma GO-Duurzaam. We gaan in 2020 hier dus zeker weer een vervolg aan geven!