ENSCHEDE Biomassa zou in de ban moeten, vindt een groep wetenschappers. Voorzitter René Venendaal van het Bio-energiecluster Oost-Nederland (BEON) is het daar volstrekt mee oneens. Hij voert sinds donderdag nog intensiever campagne ten gunste van biomassa.
René Venendaal zat wel even rechtop in zijn stoel, toen hij donderdag de vette kop in de krant zag: ‘Biomassa is bom onder het klimaat’. De boodschap, in het kort: bij het stoken van biomassa – in de regel hout – komt veel CO2 vrij. De redenering dat die CO2 weer opgenomen wordt door nieuwe bomen, zou niet opgaan. Dit gaat namelijk veel trager dan dat er CO2 vrijkomt bij het verbranden van dat hout. Er komt dus, per saldo, alleen maar CO2 bij.
„Wat krijgen we nu dan?”, dacht Venendaal toen hij de krant las. „Ik was hogelijk verbaasd. Dit kunnen we niet over ons heen laten gaan. Er moet nuance in het debat gebracht worden.” Hij geldt als voorzitter van BEON als dé pleitbezorger van biomassa. Ook Twente doet namelijk aan biomassa. En niet zo’n klein beetje ook. Venendaal: „In Oost-Nederland is sprake van een unieke situatie. Omdat het een landelijk gebied is, maar ook omdat er tientallen organisaties op het terrein van bio-energie zijn, die met elkaar samenwerken.”
Maar die zijn dus helemaal verkeerd bezig, was vorige week de boodschap van de Europese wetenschapskoepel EASAC. Dat is ook wat hoogleraar Louise Vet vorig jaar zei in De Twentsche Courant Tubantia. Dat was ter gelegenheid van de opening van de biomassaenergiecentrale (BEC) van Twence. Alleen verzuchtte ze toen nog ‘dat ze de strijd tegen biomassa had verloren’. Tot donderdag dus.
Die centrale van Twence levert een enorme hoeveelheid stoom én stroom. Deze ‘BEC’ wordt gestookt op hout. Duurzame stroom en duurzame warmte, zo is de gangbare redenering. Maar het is geen gangbare centrale. De oven brandt namelijk niet op speciaal voor dit doel gekapt hout in de vorm van houtsnippers of pellets. De BEC draait op afvalhout. En daarmee is hij écht duurzaam, zegt Twence. Want dat afvalhout zou anders op natuurlijke wijze vergaan, waarbij óók CO2 (en het veel schadelijker methaan door rotting) in de lucht zou komen.
Maar ja, daarmee is er nog steeds sprake van een snelle afgifte van CO2, tegenover een langzame opname. Sterker nog: het afval- en sloophout kan de CO2 wel 100 jaar geleden hebben opgenomen en vastgelegd. En dan wordt het nu in een korte tijd de lucht in geslingerd, is de redenering van de tegenstanders.
„Het is volstrekt duidelijk dat die stelling niet klopt”, reageert Venendaal ferm. „De feiten worden geweld aangedaan. Ja, natuurlijk ontstaat, net als bij aardgas, bij het verbranden van biomassa CO2. Maar kijk nu eens hoe die fossiele brandstoffen zijn ontstaan: uit biomassa. Honderden miljoenen jaren geleden. Daarmee is de koolstofcyclus van hout miljoenen malen korter dan die van gas of olie. Daar wordt volledig aan voorbijgegaan.”
Oftewel, zegt Venendaal, duurzaam hout is vele malen beter dan aardgas als energiebron. En in principe kan dat CO2-neutraal: „Stel dat al het uitgestoten CO2 in 20 jaar weer wordt opgenomen door een boom, dan mag je dus per jaar maximaal een twintigste deel van een bos kappen.” Zo gaat dat dus volgens hem in Scandinavië. „De discussie over biomassa is ook een typisch Nederlandse discussie. In Zweden en Finland vragen ze zich af waar wij mee bezig zijn.”
Overigens, de biomassaenergie in Oost-Nederland ontstaat vooral uit overblijfselen. Zo ook de pyrolyseolie die bij Empyro in Hengelo gemaakt wordt uit onder meer (Leo: bermgras nog niet, wordt wel aan gewerkt overigens) houtsnippers uit de houtindustrie. Een techniek die door het bedrijf BTG van Venendaal werd ontwikkeld. „Ja, ik werk in deze sector. Maar dat doe ik niet voor niets. Als het niet zou kloppen wat ik doe, dan zou ik er mee stoppen.”
Dat doet hij dus niet. Integendeel. Hij lobbyt ook op Europees niveau. En dat komt goed uit, want de kritiek komt ook vanuit een Europees wetenschapsplatform. „Gelukkig is het Kabinet met een duidelijk standpunt gekomen. Dus ik ben een beetje gerustgesteld”, zegt hij. „Maar het is nu niet klaar. Deze discussie gaat nog wel een paar jaar duren. Maar dan wel graag een goede discussie. Gebaseerd op feiten. Want we hebben voor de toekomst een mix van nieuwe energievormen nodig. En daar hoort biomassa gewoon bij.”
Biomassa in Oost-Nederland
Biomassa is plantaardig en dierlijk materiaal, dat als grondstof wordt gebruikt voor energieopwekking. Dat kan dus hout zijn, maar ook maaisel, mest, landbouwproducten of dierlijk vet. In de huidige discussie gaat het vooral over hout. Dit wordt bijvoorbeeld bijgestookt bij kolencentrales. In Twente wordt bij bijvoorbeeld Twence hout verbrand. En er zijn kleinere installaties die op zogenoemde pellets draaien. Dat is vaak snoeiafval, dat versnipperd is en tot korrels geperst (Leo: houtpellets bestaat uit samengeperst zaagsel, dat vrijkomt bij het zagen van hout). Houtsnippers kunnen direct worden verstookt). In Almelo draait een wijkverwarmingsinstallatie van Cogas op pellets. Zowel Twence als Cogas zitten in het Bio-energiecluster Oost-Nederland, dat bestaat uit zo’n 25 organisaties. Het zijn bedrijven die iets doen met energie, zoals Cogas, Enexis en Ennatuurlijk, maar ook waterschap Vechtstromen, UT, Saxion en LTO doen mee.
Bron: Tubantia, 9 oktober 2019