Op 30 januari vond de kennissessie ‘Zomercomfort in goed geïsoleerde woningen’ plaats. In The Gallery in Enschede kregen de geïnteresseerden meer te horen over het voorkomen van oververhitting in woningen in de zomer.
De aanleiding voor de sessie was zowel de steeds warmere zomers met hogere temperaturen en meer zon intensiteit, als de nieuwe eis in de bouwregelgeving ten aanzien van oververhitting. Deze gaat gelijktijdig per 1 januari 2021 in met de eisen voor bijna-energieneutrale nieuwbouw (BENG). Hierin is een indicatiegetal (TOjuli) opgenomen dat inzicht geeft in het risico op oververhitting. Voor nieuwbouwwoningen wordt een eis gesteld aan dit indicatiegetal. Voor renovaties is die eis nog niet van kracht.
Rekenmethodes
André Kruithof, van Nieman Raadgevende Ingenieurs, ging met zijn presentatie in op de aanleiding en de verschillende rekenmethodes voor nieuwbouw. Omdat de afgelopen jaren in vooral goed geïsoleerde woningen de temperatuur flink toenam, is TO-juli ingevoerd. Dit is een rekenmodel dat onderdeel is van de nieuwe BENG-norm. Het staat voor de temperatuuroverschrijding (TO) in de maand juli voor de gehele woning. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen bijvoorbeeld de zolder en woonkamer. Deze statische berekening geeft dus een indicatie op gebouwniveau. Het voordeel van TOjuli is, is dat het te combineren is met de BENG-berekening.
Naast de TO-juli zijn er nog twee rekenmethodes voor temperatuuroverschrijdingen. De GTO en de ATG. De GTO (gewogen temperatuuroverschrijding) is een meer dynamische meetmethode en biedt de mogelijk om de overschrijding per ruimte of clusters van ruimtes te berekenen. Dus bijvoorbeeld voor de veel gebruikte ruimtes, zoals de slaapkamer. Tot slot houdt de ATG (Adaptieve Temperatuur Grenswaarde) ook rekening met klimaatinvloed. In Twente is het immers in de zomer warmer en in de winter kouder dan in het westen van het land. Deze ATG maakt onderdeel uit van NoM-keur.
In de praktijk
Walter Pijnappel, van woningbouwcorporatie Mijande Wonen, belichtte in zijn presentatie het onderwerp vanuit de praktijk. Hij gaf aan dat bewoners vaak 1 tot 2 jaar de tijd nodig hebben om na een renovatie weer te wennen aan hun woning. Binnen hun goed geïsoleerde woning wordt namelijk ander gebruik van de woning van de bewoners verwacht om oververhitting te voorkomen. Zoals het tijdig bedienen van screens en op de juiste momenten de ramen open of dicht doen.
De grote vraag is: ‘Hoe neem je bewoners mee in het feit dat ze de woning anders moeten gaan gebruiken in de zomer en winter? Walter en zijn collega’s doen dat door bewoners inzicht te geven in de temperatuurverschillen. Wat gebeurt er met de temperatuur in de woning bij het onjuist bedienen van screens, ramen of ventilatie. Mijande Wonen overweegt om energiecoaches hiervoor in te zetten. Zodat bewoners op een goede manier begeleid worden en zich weer snel thuis voelen in hun gerenoveerde woning. Walter geeft als tip om niet te bezuinigen om screens en dat zomer/nacht ventilatie goed worden ontvangen door bewoners.
De conclusie van de bijeenkomst was dat rekenmodellen nodig zijn om een indicatie te krijgen, maar dat bewoners informeren essentieel is. Waarbij de kracht van de herhaling en goede begeleiding van toepassing is.